MARCUS MARC

De geboorte van een boek: GIEREN GETUIGEN

Wat heeft me doen beslissen om het landelijke Dworp (20 km ten zuiden van Brussel) in te ruilen voor het idyllische Cotignac? Zonder twijfel de onuitputtelijke natuur die het departement van de Var rijk is, aangevuld met het zonnige klimaat. Ik herbeleef mijn onbezorgde jeugd, weg van alle drukte, ontsnapt aan het oog van een controlerende maatschappij, dwalend door een adembenemende natuur die tot een onuitputtelijke inspiratie leidt voor het schrijven van een nieuwe misdaadroman.  

Heel wat lezers vragen me herhaaldelijk: hoe begin je eraan, het schrijven van een boek? Ik reageer er eerder ontwijkend op. De inspiratie van de dag, is het nietszeggende antwoord.

Voor de lezers van Côte & Provence wil ik in exclusiviteit uit de doeken doen hoe “gieren getuigen” tot stand gekomen is. Het verhaal doorloopt een aantal fases die zich steeds in dezelfde volgorde afspelen.

De keuze van de plaats waar het verhaal zich zal afspelen, is de eerste stap in het schrijfproces. Het is een omgeving die me inspireert. Als een toerist me zou vragen waar hij naartoe moet wanneer hij maar één dag vrij heeft tijdens zijn vakantie in de Provence, dan verwijs ik hem zonder enige aarzeling naar de route des crêtes in La Palud-sur-Verdon. Daar zijn de gorges du Verdon op zijn mooist, het spectaculairst, met kloven die de 800 m benaderen. Het is daar dat je de gieren boven je hoofd ziet zweven. Vanop een van de uitzichten (balcon) trekt een schilderachtig dorpje je aandacht: Rougon. Bij een bezoek aan dit dorp valt mijn oog op een affiche van Insolite Nature, een organisatie die activiteiten in de natuur organiseert: la découverte des vautours. Hier werden de gieren opnieuw geïntroduceerd. De diepe kloven zijn de ideale habitat voor deze schrikwekkende vogels. Voor mij staat het vast: in deze omgeving zal het sleutelmoment van mijn boek zich afspelen.

Het uitdokteren van een ingewikkeld plot pijnigt mijn hersenen. De grote lijnen ontspinnen zich, het boetseren van de karakters kruipt in mijn vingers. De intriges om de lezer op een verkeerd spoor te brengen borrelen op. Mijn inspiratiebron lijkt bij momenten een vat zonder bodem. Als ik ’s nachts wakker lig, spoken alibi’s en motieven door mijn geest. De nacht brengt licht in de duisternis. De gieren ontwaken, aangespoord door de opkomende zon, de inwoners van Rougon banjeren door het verhaal.

Het tokkelen op de pc kan beginnen. Sommige dagen eindeloos omdat woorden en zinnen vanop mijn klavier vlot hun weg vinden naar een aanzwellend bestand dat minutieus bewaard en geback-upt wordt, andere dagen moeizaam omdat hersenkronkels vastlopen in dagelijkse beslommeringen. Een proces van weken, maanden.

Wanneer in mijn overtuiging de ruwe bolster klaar is, begint het herlezen. Tikfouten verbeteren, zinsconstructies corrigeren, zinnen die moeilijk te lezen zijn tot zijn eenvoud terugbrengen, het vraagt concentratie en doorzettingsvermogen.

Wanneer die fase doorlopen is, stuur ik het document naar een aantal mensen die hun mening geven over het verhaal. Niet alleen grammatica en spelling verdienen hun aandacht, het plot, de spanning, de verrassende elementen, het onvoorspelbare worden aan een strenge, eerlijke kritiek onderworpen. Het zet me aan tot nadenken. Ik hou niet met alle opmerkingen rekening, het is immers mijn verhaal en het zijn mijn personages, maar hun kritiek geeft me een duidelijk beeld van wat lezers van mijn boek zullen vinden. Het gebeurt af en toe dat het plot nog wijzigt, dat hun suggesties me aanzetten om een nieuwe moordenaar in leven te roepen. Een van de ‘nalezers’ is een ex-commissaris die met meer dan gebruikelijke aandacht het optreden van de politie en het gerecht onder de loep neemt: gebruik ik de juiste aanspreektitels, worden de procedures correct gevolgd?

Het verbeteren kan beginnen. Nadien krijgt ieder hoofdstuk meerdere malen mijn volle aandacht. Mijn geest ervaart het als hardop lezen en controleert of de zinnen wel goed klinken. Gebruik ik geen te ingewikkelde zinsconstructies? Ik wil immers de aandacht van de lezer niet verliezen. Het gebruik van de tegenwoordige tijd trekt de lezer in het verhaal, vandaar dat ieder hoofdstuk een datum en tijd toegemeten krijgt. In ieder hoofdstuk moet er iets gebeuren dat de belangstelling van de lezer trekt. Het moet een eenademboek worden. De lezer moet als het ware zijn slaap laten om pas op een van de laatste bladzijden de ontknoping van het boek te ontdekken.

Het manuscript is nu rijp om op te sturen naar de uitgever. Het redigeren kan beginnen. Punten en komma’s krijgen de aandacht. Fouten die de meeste lezers niet zouden ontdekken worden aangestipt. Sommige karakters en feiten worden andermaal in twijfel getrokken. Opnieuw weeg ik af of ik er rekening mee houd of niet. Het boek is af.

Titel en kaft als orgelpunt. Ze staan los van het schrijfproces. Ze moeten de aandacht trekken van potentiële kopers en een betekenis krijgen naarmate het lezen vordert.

Doorheen het verhaal ontwikkelen de karakters van de hoofdrolspelers zonder het ritme van het verhaal te storen. Politieke agenda’s, oorlog, racisme, kindermisbruik, nationalisme en religies zijn onderwerpen die aan het verhaal vastkleven zoals eiwit aan een eierdooier. Culinaire uitstapjes zijn schering en inslag.

Realiteit en fictie struikelen over een flinterdunne draad.